Τετάρτη, Μαΐου 19, 2010

Τ' άκρε μουν / άσκηση αυτογνωσίας εις την ποντιακήν


Τ’ άκρε μουν σίτε αραεύω,
κι υροκλώθω τα βιβλία
ας σον πόνον σασιρεύω
κι αρχινώ την τραγοδίαν, ώι!

Το σκοινίν το κομποσκοίν’
σύρω, παίρω και δεβαίνω,
άκρεν θέλω μα κι εβρήκω
ντο σιμώνω εκεί μακραίνω, ώι!

Ρίζα μουν το Καρς εθάρνα
μα απ’ αλλού εκεί εχπάσταμ’,
κι από άλλον απ’ αλλού
σ’ άτο το απ’ αλλού εβρέθαμ’, ώι!

Ασήν Τραπεζούνταν λένε
οι παλαιοί πως έν η άκρε
κι απατότε πέντε τόπε
σι Πόντονος όλε τα μάκρε, ώι!

Ντο έν η πατρίδα ατσάπας,
ντο εν ατό ντο αγαπούμε,
και φτυλάκιζ’ η καρδία
όντες οξοπίσ’ τερούμε, ώι!

Τ’ ασημί η μαχανάν
και τι μετενί η δουλεία
έγκαν την Γκιουμουσχανάν
να γομούται με χωρία, ώι!

Έρτε ο Ρούσσον κρούει τον Τούρκον
φέρ’ σταυρού την ευλογίαν,
φτάει ο Ρούσσον οξοπίς’
και σταυρών’ μας η Τουρκία, ώι!

Κρούει ο Ρούσσον άλλον μίαν
παίρ’ το Καρς σην Καυκασίαν
τα μποχτσάδας μουν σ’ ωμία
σο Φαχρέλ φτάμ’ κοινωνίαν, ώι!

Σαράντα χρόνε εκεί απάν
εγεννέθανε παιδία
κι είχαν σο κατσίν σουμάδ’
να αραέβνε αλλού ταφία, ώι!

Έρουξαν το έναν σ’ άλλο
τη γης όλε τα μιλέτε
κι όταν τ’ αίμαν ετελέθεν
εσέβαμ’ σ’ άλλον χαμελέτεν, ώι!

Πρόσφυγες αξάν εβγαίνουμ’
σην Ελλάδαν με τα πλοία
Πόντος, Καύκασος εκεί,
κε αδά Μακεδονία, ώι!

Ερζιγκιάν, Φαχρέλ, Μαλόφτσα
τρία τόπε, τρία άκρε
Σαλονίκη ασ’ σο Βατούμ
δύο θάλασσας τα δάκρε, ώι!

Έρημα χωρία εβρήκουμ’
και εφτάματα κεπία,
Τούρκ’ εκεί εφέκαν σπίτε
κι αδά Βουλγάρ’ ρασία, ώι!

Τ’ άκρε μουν σίτε αραεύω,
κι υροκλώθω τα βιβλία
ας σον πόνον σασιρεύω
κι αρχινώ την τραγοδίαν, ώι!

2 σχόλια:

tsalimi είπε...

Όταν τις άκρες μου γυρεύω
και πλανιέμαι στα βιβλία
απ΄ τον πόνο τα χάνω
κι αρχίζω το τραγούδι, ώι!


Το σχοινί, το κομποσχοίνι
το τραβώ και προχωράω
άκρη θέλω μα δε βρίσκω
εκεί που πλησιάζω, εκεί μακραίνω, ώι!


Ρίζα μου θαρρούσα το Καρς
μα από αλλού ξεκολλήσαμε για εκεί
κι από άλλο απ’ αλλού
σ΄ αυτό το απ΄αλλού, βρεθήκαμε, ώι!

Απ΄την Τραπεζούντα λένε
οι παλιοί πως κρατάει η άκρη
κι από τότε πέντε τόποι
στου Πόντου όλα τα μάκρη, ώι!

Τι είναι η πατρίδα άραγε,
τι είναι αυτό που αγαπάμε
και φτερουγίζει η καρδιά μας
όταν πίσω μας κοιτάμε, ώι!

Το ασήμι γι’ αφορμή
και των μεταλλείων η δουλειά
κάναν την Αργυρούπολη
και γέμισε χωριά, ώι!

Έρχεται ο Ρώσσος και χτυπάει τον Τούρκο
φέρνει του σταυρού την ευλογία
κάνει ο Ρώσσος προς τα πίσω
και μας σταυρώνει η Τουρκία, ώι!

Χτυπάει ο Ρώσσος άλλη μία
παίρνει στον Καύκασο το Καρς
τους μποχτσάδες μας στους ώμους
στο Φαχρέλ φτιάχνουμε κοινωνία, ώι!

Σαράντα χρόνια εκεί πάνω
γεννηθήκανε παιδιά
κι είχαν στο πρόσωπο σημάδι
να ψάξουν αλλού για τάφους, ώι!

Πέσανε το ένα στ’ άλλο
της γης όλα τα έθνη
κι όταν το αίμα τέλειωσε
μπήκαμε σε άλλον μύλο, ώι!

Πρόσφυγες ξανά πάμε
στην Ελλάδα με τα πλοία
Πόντος, Καύκασος εκεί
και εδώ Μακεδονία, ώι!

Ερζιγκιάν, Φαχρέλ, Μαλόφτσα
τρεις τόποι, τρεις άκρες
Θεσσαλονίκη από το Βατούμ
δύο θάλασσες τα δάκρυα, ώι!

Βρίσκουμε έρημα χωριά
και τα κάνουμε περβόλια
Τούρκοι εκεί αφήσαν σπίτια
κι εδώ Βούλγαροι βράχια, ώι!

Όταν τις άκρες μου γυρεύω
και πλανιέμαι στα βιβλία
απ΄ τον πόνο τα χάνω
κι αρχίζω το τραγούδι, ώι!

tsalimi είπε...

Απόδοση στα ελληνικά, κρατώντας το ίδιο μέτρο που έχει το πρωτότυπο στα ποντιακά

Όταν ψάχνω για τις ρίζες
και πλανιέμαι στα βιβλία
απ΄ τον πόνο μου τα χάνω
κι αρχινώ να τραγουδάω, ώι!

Το σχοινί, το κομποσχοίνι
το τραβάω και διαβαίνω
άκρη θέλω μα δε βρίσκω
κει που φτάνω, κει μακραίνω, ώι!

Ρίζα μου το Καρς θαρρούσα
μα απ’ αλλού για εκεί κινήσαμ’
κι από άλλο απ’ αλλού
σ΄ αυτό το απ΄αλλού, βρεθήκαμ’, ώι!

Απ΄την Τραπεζούντα λένε,
οι παλιοί, κρατάει η άκρη
κι από τότε πέντε τόποι
μέσ’ στου Πόντου όλα τα μάκρη, ώι!

Τι είναι άραγε η πατρίδα,
τι είναι αυτό που αγαπάμε
κι η καρδιά μας φτερουγίζει
όταν πίσω μας κοιτάμε, ώι!

Τ’ ασημιού η αφορμή
και δουλειά μεσ΄ στα μεντένια
κάναν την Γκιουμουσχανά
με χωριά παραδεισένια, ώι!

Φεύγει ο Τούρκος φτάνει ο Ρώσσος
με σταυρού την ευλογία
κάνει ο Ρώσσος προς τα πίσω
μας σταυρώνει η Τουρκία, ώι!

Χτυπάει ο Ρώσσος άλλη μία
παίρνει όλη την Καυκασία
τους μποχτσάδες μας στους ώμους
για μια νέα κοινωνία, ώι!


Σαράντα χρόνια εκεί πάνω
τα παιδιά που γεννηθήκαν
είχαν όλα το σημάδι
κι όλα τους αλλού ταφήκαν, ώι!

Ο ένας χύμηξε στον άλλον
οι λαοί όλου του κόσμου
κι όταν στέρεψε το αίμα
σ’ άλλον μύλο μπήκαν φως μου, ώι!

Πρόσφυγες ξανά και πάμε
στην Ελλάδα με τα πλοία
Πόντος, Καύκασος εκεί
και εδώ Μακεδονία, ώι!

Ερζιγκιάν, Φαχρέλ, Μαλόφτσα
τρεις οι τόποι, ποια είν’ η άκρη;
Σαλονίκη από το Βατούμ
δύο θάλασσες το δάκρυ, ώι!

Βρίσκουμ’ έρημα χωριά
τα γεμίζουμε μεράκια
Τούρκοι εκεί αφήσαν σπίτια
κι εδώ Βούλγαροι βραχάκια, ώι!

Όταν ψάχνω για τις ρίζες
και πλανιέμαι στα βιβλία
απ΄ τον πόνο μου τα χάνω
κι αρχινώ να τραγουδάω, ώι!