Ποίηση σε πειρατικό καράβι στ' ανοιχτά

Ανάμεσα στις άλλες ασχολίες μου, μια αγαπημένη, της –μεταχρονολογημένης- εφηβείας μου, ήταν και η βόλτα στα βιβλιοπωλεία με κορυφαία, βέβαια, τη Σαββατιάτικη βραδινή βόλτα, εκεί στα έμπεδα της Τσιμισκή, στου Κοτζιά που με την πατέντα του προποτζίδικου στο εσωτερικό του, έμενε ανοιχτά μέχρι αργά το βράδυ. Κι αν αυτή η ασχολία είναι και νέα στη ζωή σου τότε αυτομάτως τυλίγεται την αίγλη του μυστηριακού. Αυτά τα νυχτερινά βιβλία από του Κοτζιά είναι από τα πρώτα αποκτήματα της προσωπικής μου βιβλιοθήκης.
Τα οσμιζόμουν, μεταφορικά και κυριολεκτικά. Τα χάζευα και ως αντικείμενα για να μην πω, κυρίως ως αντικείμενα. Είναι φανερό πως η καριέρα μου ως αναγνώστη λογοτεχνίας και ιστορίας από βιβλία και όχι από κλασσικά εικονογραφημένα, άρχισε μεν σε μεγάλη ηλικία, είχε όμως κάτι το παιδιάστικο. Με τραβούσε πρώτα το σώμα του βιβλίου, κρυφοκοιτούσα έπειτα ανάμεσα από τα άκοπα φύλλα και ευχόμουν να μην απογοητευτώ όταν θα απελευθέρωνα όλες τις σελίδες από τα δεσμά του διπλωμένου τυπογραφικού.
Μερικά βιβλία ήταν πολύ ελκτικά και ήταν βιβλία ποίησης στα οποία η τυπογραφική φροντίδα ήταν όχι μόνο ορατή αλλά κυριολεκτικά έβγαζε μάτια, με την καλή έννοια. Όταν λοιπόν μου γυάλιζε ένα τέτοιο βιβλίο, κοιτούσα τον εκδότη: Εκδόσεις Διαγωνίου και Τυπογραφείο Κείμενα ή σκέτο Κείμενα στα ομορφότερα. Αργότερα φυσικά κατάλαβα πως αυτό το οποίο εγώ τότε νόμιζα «δαιμόνιά μου ικανότητα να ανακαλύπτω το ωραίο» δεν ήταν τίποτε άλλο παρά η υποταγή μου στην ανωτερότητα του ταλέντου πολύ συγκεκριμένων ανθρώπων. Κι αν στην περίπτωση των Εκδόσεων Διαγωνίου, δίπλα στο όνομα του Ντίνου Χριστιανόπουλου δεν μπορεί κανείς παρά να επισημάνει και τα ονόματα των Κάρολου Τσίζεκ και Νίκου Νικολαΐδη, στην περίπτωση των Κειμένων ένα όνομα δέσποζε στη μαρκίζα: Φίλιππος Βλάχος.
Περιττό να πω πως δεν μου βγήκε σε κακό αυτή η μέθοδος, αφού οι ποιητές που τρύπωσαν από τότε στη βιβλιοθήκη μου με το πρώτο τους βιβλίο, εξακολουθούν να μου αρέσουν και κάποιοι από αυτούς εξελίχθηκαν σε ποιητές με διάρκεια.
Αυτήν τη μυσταγωγία θέλησα να ξαναζήσω με την αφορμή του Πειρατικού Καραβιού στ’ Ανοιχτά. Έψαξα λοιπόν τα ράφια της βιβλιοθήκης μου, όπως έψαχνα τα ράφια του βιβλιοπωλείου. Κι επειδή το καράβι πειρατικό μεν, με κανόνες απαραβίαστους δε, αποκλείστηκαν οι όχθες που έγραφαν Εκδόσεις Διαγωνίου και έπεσαν γάντζοι στις ράχες των βιβλίων που ήξερα πως έγραφαν στο εξώφυλλό τους Τυπογραφείο Κείμενα.
Επέλεξα τέσσερα ονόματα. Με προσωπικά, προσωπικότατα κριτήρια. Και μέτρησα αμέσως μετά δύο ευδιάκριτες κατηγορίες. Δύο παλαιότεροι και δύο νεώτεροι. Ισορροπία, ηλικιακή. Τρεις άνδρες, μια γυναίκα. Έκτωρ Κακναβάτος και Κική Δημουλά οι μεγαλύτεροι, Χρήστος Μπράβος και Μιχάλης Γκανάς οι νεώτεροι. Εκλιπών σε πολύ μικρή ηλικία ο Χρήστος Μπράβος. Δεν παρασύρθηκα και δεν αναζήτησα άλλα βιβλία των ανθρώπων αυτών και περιορίστηκα στα βιβλία τους που έχουν την αύρα του, εκλιπών σε μικρή ηλικία και αυτός, Φίλιππου Βλάχου. Μετά και την επιλογή των ποιημάτων πρόσεξα και μου έκανε εντύπωση πως από κάποιο βιβλίο διάλεξα δύο μόνον ποιήματα και καθώς έριξα μια ματιά στα περιεχόμενα, είδα τους τίτλους τους υπογραμμισμένους (με χάρακα παρακαλώ) και έναν σταυρό για περισσότερη έμφαση στο πλάι. Κοντά τριάντα χρόνια μετά, η ίδια ακριβώς επιλογή.
Η ροπή μου προς τα μικρά συμπυκνωμένα ποιήματα και τ’ αποφθέγματα ήταν εμφανής από τότε. Κι επειδή λατρεύω τα επιγράμματα ακόμα κι όταν κρύβονται μέσα σε «πολύστροφα» ποιήματα (με όποια έννοια θέλετε το πολύστροφα), κοντά στα τέσσερα ονόματα που προανέφερα σημειώνω και δύο ακόμη: Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι και Άρης Αλεξάνδρου ο οποίος μετέφρασε τον Μαγιακόφσκι. Και ο Αλεξάνδρου πέθανε νέος για να μην πω για τον Μαγιακόφσκι. Να λοιπόν κι άλλη μια ομοιότητα. Όλοι οι τεθνεώτες ποιητές όπως και ο εκδότης τους δεν γέρασαν ποτέ. Οι δε ζώντες θάλλουν και γράφουν ποίηση μέχρι και σήμερα.

Δυό μικρά ποιήματα για ορεκτικό.
Η μαστοριά του ποιητή κατά τον Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι

και το νόμισμα που αντιστοιχεί στην αξία του ποιήματος
κατά τον Χρήστο Μπράβο

Ακολουθεί το κυρίως γεύμα με τέσσερα πιάτα.
Το πρώτο, ο Έκτωρ Κακναβάτος




Το δεύτερο, η Κική Δημουλά




Το τρίτο, ο Χρήστος Μπράβος,
από το βιβλίο του "Με των αλόγων τα φαντάσματα"




Το τέταρτο, ο Μιχάλης Γκανάς

ΥΓ

ΠΕΙΡΑΤΙΚΟ ΚΑΡΑΒΙ ΣΤ’ ΑΝΟΙΧΤΑ
Θεσσαλονίκη των πολιτών και της οικολογίας
Παρασκευή 12 Φεβρουαρίου 2010.

Οι δύο πρώτες φωτογραφίες είναι
του Γιάννη Βανίδη.

Φυσαρμόνικα έπαιξε ο Γιάννης Τζανής.

Από αριστερά, στη δεύτερη φωτογραφία:
Γιάννης Μασμανίδης, Ντάντη Σιδέρη,
Σπύρος Λαζαρίδης, Ελένη Μερκενίδου,
Βαγγέλης Τασιόπουλος, Εύα Λιάρου-Αργύρη.

Οι ποιητές και οι ποιήτριες,
σ' αυτό το γύρο των εκδηλώσεων
διαλέγουν και διαβάζουν ποιήματα,
ενώ φροντίζουν να εξαιρούν ζώντες Θεσσαλονικείς.